Δημιουργικότητα & Παραγωγικότητα

Ένας καλλιτέχνης έχει δημιουργικότητα και έμπνευση. Δημιουργεί από το μηδέν (ή σχεδόν από το μηδέν, καθώς συχνά η τέχνη στηρίζεται στη δουλειά άλλων καλλιτεχνών ή “σχολών”).

Αλλά και ένας leader, ιδιοκτήτης επιχείρησης, επιστήμονας, υπάλληλος ή στέλεχος, χρειάζεται να έχει δημιουργικότητα, όταν καλείται να βρει νέους τρόπους για να λανσάρει ένα προιόν, να βελτιώσει την επικοινωνία του με πελάτες, να αυξήσει τα ποσοστά επιτυχίας στις πωλήσεις, να σκεφτεί πώς θα μειώσει το χρόνο και το κόστος παραγωγής κλπ.

Η δημιουργικότητα είναι λοιπόν που κάνει τη διαφορά και στηρίζεται σε μια ικανότητα που μόνο το ανθρώπινο ον διαθέτει (και αυτό το κάνει να ξεχωρίζει από όλα τα άλλα μέλη του ζωικού βασιλείου): τη φαντασία. Δηλαδή τη δυνατότητα σύνθεσης ιδεών, σκέψεων, εννοιών, δεδομένων και παραγωγής νέου υλικού.

Η δημιουργικότητα μπορεί να έχει είτε τη μορφή βελτίωσης (π.χ. μια βελτιωμένη τεχνική να φτιάχνουμε ένα προιόν), είτε της καινοτομίας (κάτι εντελώς καινούριο που ανατρέπει τα δεδομένα και παρέχει λύσεις που δεν υπήρχαν μέχρι σήμερα).

Από την άλλη μεριά, η παραγωγικότητα αναφέρεται στη δυνατότητα κάποιου να κάνει κάτι αποτελεσματικά, σε όσο το δυνατόν μικρότερο χρόνο και με το μικρότερο δυνατό κόστος ή φύρα. Παράδειγμα, ένας παραγωγικός τεχνίτης, λόγω γνώσεων, εμπειρίας και δεξιοτήτων, κατασκευάζει ή επισκευάζει μια μηχανή σωστά, γρήγορα και με τη λιγότερη δυνατή χρήση πόρων / υλικών.

Προφανώς, στον επιχειρηματικό κόσμο, τόσο η δημιουργικότητα όσο και η παραγωγικότητα είναι ζητούμενα. Δεν έχει νόημα να έχουμε καλές ιδέες και δημιουργική σκέψη αν δεν είμαστε σε θέση να τις εφαρμόσουμε και μάλιστα “παραγωγικά”, δηλαδή με μια καλή σχέση κόστους / οφέλους.

Αλλά πώς μπορούμε να βελτιώσουμε αυτές τις 2 βασικές παραμέτρους της επιτυχίας:

1. Δώστε χρόνο για σκέψη και δημιουργία. Η δημιουργικότητα θέλει χρόνο και ελεύθερο πεδίο σκέψης. Μην κρίνετε τους ανθρώπους σας, ούτε τον εαυτό σας. Ενθαρρύνετε τους συνεργάτες σας να παράγουν ιδέες βελτίωσης για το καθετί και επιβραβεύστε τις προσπάθειές τους. Από τις 20 ιδέες που θα προταθούν η μία θα αξίζει και η μισή (1/2) ιδέα είναι αυτή που θα κάνει τη διαφορά!

2. Οργανώστε ομάδες εργασίας και brainstorming. Καθιερώστε συναντήσεις ομάδων ανά τμήμα (παραγωγή, προμήθειες, πωλήσεις, λογιστήριο κ.α.) και ζητήστε από τα μέλη τους να παράγουν 5-10 ιδέες για τη βελτίωση κάποιας διαδικασίας, πολιτικής ή αποτελέσματος. Αφήστε τον καθένα να σκεφτεί, να εκφραστεί ελεύθερα. Καταγράψτε όλες τις ιδέες και βάλτε τις σε “ψηφοφορία”. Υποσχεθείτε ως διοίκηση, ότι θα λάβετε πολύ σοβαρά υπόψη τις επικρατέστερες από αυτές και θα τις θέσετε σε εφαρμογή εφόσον είναι δυνατό και σκόπιμο.

3. Αυτοματοποιήστε και απλοποιήστε. Αυτό είναι ένα μέτρο που αυξάνει την παραγωγικότητα. Δουλειές που γίνονται επαναληπτικά συστηματοποιήστε, αυτοματοποιήστε τις και βεβαιωθείτε ότι εκτελούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο από πλευράς εργονομίας, σχεδιασμού εργασιών και χρήσης πόρων. Αν κάτι μπορεί να απλοποιηθεί κάντε το!

4. Μετρήστε τους χρόνους. Γίνετε μανιακοί με τη σωστή οργάνωση και διαχείριση του χρόνου! Μετρήστε τις διαδικασίες παραγωγής ανά φάση, χρονομετρήστε τους χρόνους εισερχόμενων και εξερχόμενων τηλεφωνημάτων, τους χρόνους επαφής -συνομιλίας με πελάτες, τους χρόνους εκτέλεσης παραγγελιών και παράδοσης και κατόπιν, πειραματιστείτε στη μείωση του χρόνου. Θα δείτε ότι πολλά πράγματα μπορούν να γίνουν σε πολύ λιγότερο χρόνο απ’ ό,τι συνήθως, αυξάνοντας έτσι την παραγωγικότητα.

5. Εναλλάξτε τη δημιουργικότητα με την παραγωγικότητα. Μια δουλειά που είναι κυρίως μηχανιστική και επαναληπτική (π.χ. έκδοση τιμολογίων σε πελάτες, έλεγχος παραλαβών από προμηθευτές κλπ.), θα πρέπει να συνδυάζεται και με κάποια δημιουργική δραστηριότητα, έτσι ώστε να ξεκουράζεται το μυαλό. Η δημιουργικότητα απασχολεί κυρίως το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου, ενώ η παραγωγικότητα το αριστερό. Μια ισορροπημένη χρήση και των δύο μερών της σκέψης μας, είναι καλύτερη για την αίσθηση αρμονίας και μας κάνει πιο χαρούμενους και πιο παραγωγικούς.

6. Να είστε αισιόδοξοι! Η απαισιοδοξία ρίχνει το ηθικό και τη διάθεση τόσο για δημιουργικότητα όσο και παραγωγικότητα. Αν επαναλαμβάνουμε συνεχώς ότι “-τα πράγματα είναι δύσκολα”, “-υπάρχει κρίση” κλπ. δίνουμε την εντολή στο υποσυνείδητό μας να μας βρει λόγους για τους οποίους αυτό που θέλουμε ΔΕΝ γίνεται. Αντίθετα, αν είμαστε χαρούμενοι, ευδιάθετοι και μεταδίδουμε αισιοδοξία, τότε μπαίνουμε στην νοοτροπία της νίκης που μας κάνει να σκεφτούμε “-ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ;” και καθοδηγούμε το υποσυνείδητό μας να μας βρει λύσεις. Ακούγεται λίγο “μαγικό” αυτό, αλλά αν το δοκιμάσετε θα δείτε ότι δουλεύει! Άλλωστε, επιστημονικές έρευνες (πχ. broaden-and-build theory της Barbara Fredrickson) έχουν αποδείξει ότι όταν βιώνουμε θετικά συναισθήματα (χαρά, ελπίδα, αισιοδοξία) βρίσκουμε καλύτερες λύσεις, είμαστε πιο δημιουργικοί, χτίζουμε καλύτερες σχέσεις στο περιβάλλον μας, οπότε τελικά γινόμαστε πιο αποτελεσματικοί.

7. Μην επιμένετε στα λάθος πράγματα! Πολλές φορές “κολλάμε” σε κάτι που ασυνείδητα (ή και συνειδητά) γνωρίζουμε ότι δεν λειτουργεί, μόνο και μόνο επειδή το έχουμε συνηθίσει ή έχουμε επενδύσει χρόνο, χρήματα και ενέργεια σ’ αυτό. Δεν θέλουμε να το “αποχωριστούμε”, ενίοτε πεισματικά, διότι το βιώνουμε ως προσωπική απόρριψη / αποτυχία και πλήγμα του εγωισμού μας. Για παράδειγμα, μπορεί να έχουμε ένα προιόν που δεν πουλάει, ένα τρόπο επικοινωνίας που δεν έχει επιτυχία με τους πελάτες, μια επένδυση που δεν μας αποδίδει όσο είχαμε υπολογίσει αρχικά, αλλά να μην είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε αλλαγές. Ακόμη, μπορεί να επιμένουμε με σκοπό τελικά να δικαιωθούμε ή να “ρεφάρουμε”, ενώ στην πραγματικότητα χάνουμε ολοένα και περισσότερα χρήματα και απογοητευόμαστε. Εδώ, θα πρέπει να σκεφτούμε καθαρά ορθολογιστικά και να έχουμε το θάρρος, την ψυχραιμία και την αποφασιστικότητα, να διακόψουμε ότι δεν παράγει αποτελέσματα.

Ο συνδυασμός της δημιουργικής σκέψης με την προσήλωση στην παραγωγική εργασία (στην πραγματικότητα, το “πάντρεμα” της φαντασίας με την πειθαρχία και την οργάνωση), είναι απαραίτητος για όσους θέλουν να δημιουργήσουν κάτι πραγματικά σημαντικό και αξιόλογο και να ξεχωρίσουν στον επαγγελματικό / επιχειρηματικό στίβο!
​